Jedną z fundamentalnych zasad umożliwiających skuteczne prowadzenie mediacji jest zachowanie tajemnicy tego wszystkiego co się działo pomiędzy mediatorem a stroną. Jeśli strony mediacji (spierające się osoby lub firmy) nie będą absolutnie pewne, że wszystko o czym rozmawiają z mediatorem i co w tym czasie robią, pozostanie tajemnicą i nie zostanie nigdy nikomu ujawnione, to nie ma podstaw by mogły obdarzyć mediatora zaufaniem.

Bez tego zaufania nie jest możliwa rzetelna analiza rzeczywistej sytuacji stron i nie ma możliwości szukania tych rozwiązań, których jeszcze nie znamy. Przypominam, że do mediacji dochodzi wtedy, kiedy dotychczasowe sposoby rozwiązania sporu okazały się nieskuteczne!

 

Z tajemnicą dotyczącą mediacji jest podobnie jak z tajemnicą spowiedzi – kto będzie chodził się spowiadać do księdza, który publikuje stenogramy z tego czego się, podczas spowiedzi, dowiedział. Wracając na pole mediacji dotykamy tu istotnej kwestii tego, czym mediator jest, a czym nie jest.

 

Podczas szkoleń z mediacji, które prowadzę, tłumaczę to za pomocą czterech kluczowych dla sytuacji sporu ról:

•  rola sędziego - mediator nie może zastępować sędziego. Powinien wyeliminować ze swojego działania czynności oceniające nawet (a zwłaszcza), wtedy kiedy strona/strony tego chce! Wchodzenie przez mediatora w rolę sędziego niszczy skuteczność postępowania mediacyjnego (mediacja to nie arbitraż i nie postępowanie przed sędzią).

•  rola prokuratora – mediator nie może szukać „przestępstw” w zachowaniu stron. Jeśli to zrobi, choćby przez nieuwagę lub pokusę opowiedzenia się za tym co uważa za „prawe” czy „słuszne”, straci siłę tego, co jest siłą w mediacji. Rola mediatora nie została stworzona po to, by zastępować takie instytucje jak prokuratura czy policja. Wręcz przeciwnie prokurator lub policjant poprzez działania, które pełni w ramach swojej roli, nie może pełnić roli mediatora. Podobnie jak obrońca nie powinien być jednocześnie (lub sekwencyjnie) także oskarżycielem dla tej samej strony.

•  rola adwokata (doradcy strony) – mediator nie może działać na rzecz tylko jednej, lub bardziej jednaj ze stron mediacji. Jego klientem są obie strony jednocześnie (i w równym stopniu). Bardzo często, jeśli nawet nie zawsze strony chcą, aby mediator to ich właśnie „silniej reprezentował”. By to ich racje rozumiał „bardziej” i jakoś je przeforsował. To pragnienie jest zupełnie naturalne i zrozumiałe. Dosyć często się zdarza, że strony próbują przeciągnąć mediatora na swoją stronę. Jeśli im się to uda mediator staje się adwokatem strony a nie mediatorem. Jeśli im się to nie uda, to:

o uznają neutralność mediatora za empirycznie potwierdzoną

o uznają mediatora za nieużytecznego dla nich (gdyż nie forsuje w mediacji ich interesów i potrzeb)

o próbują nadal

Mediator jest poddawany takim naciskom i nie może im ulec. Jeśli strony mają zasadniczo partnerskie podejście (podejście wygrany – wygrany)) do siebie, to zjawisko walki o życzliwość mediatora nie jest aż takie silne. Jeśli są nastawione agresywnie (wygrany – przegrany), to mediator może podlegać silnym i nie zawsze eleganckim naciskom. Jeśli są nastawione manipulacyjne (zamaskowane podejście wygrany - przegrany), to mediator będzie doświadczał wiele subtelnie skonstruowanych nacisków i pułapek.

•  Rola mediatora – kim więc jest mediator i na czym polega jego rola. Wiemy już kim nie jest i być nie może.

 

Prof. Tadeusz Erecinski, Prezes Izby Cywilnej Sądu Najwyższego zdefiniował mediację jako interwencję w spór osoby trzeciej, która nie jest upoważniona do wydawania wiążącej decyzji, a ma tylko wspierać strony w osiągnięciu obustronnie akceptowanego porozumienia.

Mediacja – proces rozwiązywania sporów, w którym neutralna osoba trzecia pomaga stronom negocjować kwestie sporne celem zawarcia porozumienia.

 

Mediacje = uzupełnianie tych braków systemu, w którym jest spór, które uniemożliwiają (lub utrudniają) pełne rozpoznanie sytuacji i dojście do maksymalnie korzystnego porozumienia zainteresowanych stron.

 

Kazimierz F. Nalepa

Prawa autorskie TMTgroup.pl

Piszcie do nas, będziemy odpowiadać na wasze e-maile: Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.

Chętnie udzielamy praw do używania naszych tekstów. Wymaga to jednak pisemnej zgody. Proszę się z nami kontaktować.